การฟ้องศาลปกครอง 

     การฟ้องศาลปกครอง คือ การเสนอข้อหาต่อศาลปกครอง โดยการทำเป็นคำฟ้องฯ หรือคำร้องฯ ในขณะที่เริ่มต้นฟ้องคดี ซึ่งก่อนที่เว็บฯ จะพาผู้ฟ้องคดีไปยังเรื่องวิธีการเขียนคำฟ้องศาลปกครอง และเรื่องขั้นตอนการฟ้องศาลปกครอง เว็บขอเรียนว่า 

       จากคำกล่าวที่คุ้นหูว่า “ศาลคือที่พึ่งสุดท้าย” นั้น คำดังกล่าว นอกจากจะมีความหมายตรงตัวว่า ศาล คือที่พึ่งสุดท้ายของประชาชนแล้ว  คำดังกล่าวยังอาจแฝงความหมายอีกนัยว่า การต่อสู้คดีของท่านได้เดินทางมาถึงเวทีสุดท้ายแล้วเช่นกัน

       ในคดีอาญา ที่ใช้ระบบกล่าวหา โจทก์มีภาระการพิสูจน์ให้ศาลเห็นว่าจำเลยเป็นผู้กระทำความผิด หากโจทก์พิสูจน์ไม่ได้ ศาลก็จะพิพากษายกฟ้องของโจทก์ และปล่อยตัวจำเลยพ้นจากข้อกล่าวหาไป   

        สำหรับคดีปกครอง แม้ศาลจะใช้ระบบไต่สวน และมีอำนาจแสวงหาข้อเท็จจริงได้เอง แต่ผู้ฟ้องคดี ซึ่งเปรียบเสมือนโจทก์ในคดีอาญา ควรช่วยตนเอง และช่วยแบ่งเบาภาระศาล ด้วยการรับภาระพิสูจน์ในคดี พร้อมทั้ง ทำการออกแบบคำฟ้องฯ และเขียนบรรยายคำฟ้องศาลปกครอง โดยแสดงถึงข้อพิสูจน์ต่างๆ เพื่อให้ศาลเห็นว่าคำสั่งลงโทษไล่ออก ไม่ชอบด้วยกฎหมาย หรือเป็นการสั่งลงโทษที่ไม่เหมาะสม หนักเกินไปไม่ได้สัดส่วนกับการกระทำผิด เพราะถ้าผู้ฟ้องคดีพิสูจน์ไม่ได้ ศาลก็อาจพิพากษายกคำฟ้องของผู้ฟ้องคดี ซึ่งมีผลให้คำสั่งลงโทษนั้น มีผลบังคับใช้ตามเดิม  

คำนำ : เรื่องการเขียนคำฟ้องศาลปกครอง

        แรกที่เดียว... การเขียนคำฟ้องศาลปกครอง ประเภทคดีวินัยข้าราชการ สำหรับผู้ฟ้องคดีที่ไม่มีทักษะและประสบการณ์ มักจะรู้สึกว่าเป็นเรื่องที่ยาก ถึง โค-ตะ-ระ-ยากส์ เพราะจะแหวกหา ช่องทางต่อสู้จากคำสั่งลงโทษก็แทบมองไม่เห็น ครั้นจะหันไปหาช่องทางต่อสู้จากรายงานสอบสวน/ไต่สวน ไม่ว่าจะเป็นการสอบแบบตรงไปตรงมา หรือการสอบแบบโกงไปโกงมา ประเภท ปะผุ..ตัดแปะ พ่นสีเรื่องราว ให้กลายเป็นเนื้อเดียวกัน ไม่ว่าจะสอบสวนแบบไหน ผู้ฟ้องคดีก็ล้วนแต่กระอักเลือด ตกเป็นมวยรองบ่อน  ตามทฤษฎี “ประวัติศาสตร์ มักถูกเขียนโดยผู้ชนะ” โดยปริยาย 

        ไอ้หวังตายแน่.. ตายแน่ไอ้หวัง เสียงเพลงของคุณอาศรเพชรฯ แว่วเข้ามาในหัว ด้วยเพราะเนื้อผ้าที่ปรากฏในสำนวนการสอบสวน ไม่ว่าจะตีลังกาอ่านท่าไหนก็ล้วนแต่บ่งชี้ว่าผู้ฟ้องคดีเป็น "ผู้กระทำผิด" เสียทั้งสิ้น  

        แต่ทว่า ช้าก่อนคับ ไอ้หวัง ยังอาจมีความหวัง  ถ้าไอ้หวัง ได้วางแผนการชี้แจงแก้ข้อกล่าวหา และวางแผนปูพยานหลักฐานที่ดีและเป็นคุณกับไอ้หวัง มาตั้งแต่ชั้นสอบสวน/ไต่สวน 

        อีกทั้ง หนทางชนะในคดีปกครอง ก็มิได้จำกัดอยู่ที่การเอาชนะเนื้อผ้า หรือพยานหลักฐานที่ปรากฏในสำนวนการสอบสวนเพียงอย่างเดียว ผู้ฟ้องคดีสามารถแตกประเด็นการต่อสู้.. ไล่ดะ ได้ตั้งแต่เรื่องอำนาจการแต่งตั้งกรรมการสอบสวน เรื่องขั้นตอนการสอบสวน และเรื่องการรับฟังพยานหลักฐานต่างๆ รวมทั้งเรื่องการลงโทษที่ไม่ได้สัดส่วนกับการกระทำผิด ยาวไปจนถึงเรื่องการพิจารณาทางปกครองที่ไม่เป็นกลาง  ตบท้ายด้วยเรื่องอายุความสำหรับผู้เกษียณ ฉะนั้น ท่านที่ถูกประหารจากชีวิตราชการ ด้วยการลงโทษไล่ออก ปลดออก ตัวท่านสามารถดับเครื่องชนได้ทุกประเด็น เพียงแต่ท่านต้องมีความละเอียดถี่ถ้วน  ในการคิดวิเคราะห์สำนวนสอบสวน “ทำสิ่งที่คิดว่าตายแล้ว ให้ดิ้นได้”  เพื่อนำมาตั้งเป็นประเด็นต่อสู้คดีให้ประสบความสำเร็จ

วิธีการเขียนคำฟ้องศาลปกครอง

        "คำฟ้องศาลปกครอง" จะมีวิธีการเขียน 5 ส่วนตามโครงสร้างคำฟ้องฯ ใน ม. 45 แห่ง พ.ร.บ.จัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง  พ.ศ. 2542  ซึ่งประกอบด้วย

1. ชื่อและที่อยู่ของผู้ฟ้องคดี 

2. ชื่อหน่วยงานทางปกครอง หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐที่เป็นเหตุแห่งการฟ้องคดี สำหรับการเขียนคำฟ้องศาลปกครอง ในข้อนี้ คือการเขียนระบุชื่อตำแหน่งของผู้สั่งลงโทษ โดยกำหนดให้เป็น “ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1” พร้อมเขียนระบุชื่อ องค์กรพิจารณาอุทธรณ์ โดยกำหนดให้เป็น “ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2”  ตัวอย่างเช่น กรณีข้าราชการพลเรือน ซึ่งส่วนใหญ่ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 มักจะเป็น “อธิบดีกรม XX ” และผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ก็จะเป็น  “ก.พ.ค.”  ส่วนกรณีตำรวจ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ก็มักจะเป็น  “ผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัด XX ” ส่วนผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ก็มักจะเป็น “ ก.พ.ค.ตร. " เป็นต้น

3. การกระทำที่เป็นเหตุแห่งการฟ้องคดี  สำหรับการเขียนคำฟ้องศาลปกครองข้อนี้ คือ การเขียนบรรยายคำฟ้องถึงการกระทำที่ไม่ถูกต้องของผู้ถูกฟ้องคดี(ผู้สั่งลงโทษ)และผู้ร้องสอด (ผู้ไต่สวน) เพื่อให้ศาลเห็นว่าคำสั่งลงโทษไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ทั้งนี้ ผู้ฟ้องคดี ต้องตระหนักว่าการฟ้องคดีปกครองให้ประสบความสำเร็จ มันมิใช่เรื่องง่าย เนื่องจากข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานต่างๆ ที่ปรากฏตามรายงานการสอบสวน/ไต่สวน ซึ่งศาลฯ มักจะใช้เป็นหลักในการแสวงหาความจริง มันก็มีความสมบูรณ์ของข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานในระดับหนึ่งแล้ว ทางหน่วยงานจึงนำไปใช้เป็นเหตุผลในการสั่งลงโทษท่านได้ ดังนั้น เป้าหมายการโจมตี ที่สำคัญที่ท่านจะต้องพยายามทำให้ได้ในการเขียนคำฟ้องคดีปกครอง ก็คือ

3.1การเขียนข้อพิสูจน์และแสดงพยานหลักฐานเพื่อให้ศาลเห็นว่า ผลการสอบสวนตามรายงานสอบสวน/ไต่สวนฉบับนั้น ไม่ชอบด้วยกฎหมาย หรือไม่ชอบด้วยหลักการรับฟังพยานหลักฐาน หรือ

3.2 การเขียนข้อพิสูจน์ และแสดงพยานหลักฐานเพื่อให้ศาลเห็นว่า การสั่งลงโทษไล่ออก เป็นการสั่งลงโทษที่หนักเกินไป ไม่ได้สัดส่วนกับการกระทำผิด หรือ

3.3 หากท่านไม่สามารถเขียนข้อพิสูจน์หรือไม่มีพยานหลักฐานที่จะแสดงว่าผลการสอบสวนไม่ชอบด้วยกฎหมาย อย่างน้อย ท่านจะต้องพยายามเขียนคำฟ้อง เพื่อให้ศาลฯ อ่านแล้วรู้สึก เอ๊ะ.. หรือสะกิดใจ และเกิดความสงสัยว่าผลการสอบสวนตามรายงานสอบสวนฉบับนั้น น่าจะไม่ชอบด้วยกฎหมาย เพื่อที่ศาลฯ จักได้แสวงหาความจริงในเรื่องดังกล่าวต่อไป (อุปมาอุปมัยก็คล้ายกับการที่ท่านอ่านบันทึกข้อความหรือรายงานต่างๆ ที่ผู้ใต้บังคับบัญชาทำเสนอมาแหละครับ  ถ้าอ่านแล้ว เอ๊ะ.. รู้สึกว่ารายงานที่ลูกน้องทำมาผิดพลาด ท่านในฐานะผู้บังคับบัญชาที่มีอำนาจตัดสินใจ ก็จะเรียกเรื่องเดิมมาตรวจสอบ และคิดทบทวนว่าสิ่งที่ลูกน้องทำมาเสนอนั้น มันถูกหรือผิด ดังนั้น คำฟ้องศาลปกครองที่ดีคือคำฟ้องฯ  ที่อ่านแล้ว อย่างน้อยๆ ผู้อ่านต้อง เอ๊ะ.. ต้องสงสัย.. ว่ารายงานสอบสวนและคำสั่งลงโทษถูกต้องหรือไม่)

3.4 หากท่านไม่สามารถเขียนได้ทั้งข้อพิสูจน์และข้อสะกิดใจใดๆ ก็อย่าท้อครับ เมื่อวันนี้ ยังเหลือเวทีชั้นศาล เป็นเวทีสุดท้าย ที่เปิดโอกาสให้ผู้ฟ้องคดีทุกท่านลุกขึ้นไปต่อสู้อยู่ ท่านก็ต้องพยายามเขียนเล่าข้อเท็จจริงต่างๆตามโครงสร้างคำฟ้องฯทั้ง5ส่วน ตามความรู้ความสามารถที่มี เพื่อกราบเรียนต่อศาล และให้ศาลนำข้อเท็จจริงนั้น ไปแสวงหาความจริงต่อไป

4. คำขอของผู้ฟ้องคดี สำหรับผู้ฟ้องคดีที่เป็นข้าราชการหรือลูกจ้างประจำนั้น ส่วนใหญ่หน่วยงาน มักจะออก กฎ ระเบียบ และวิธีการเยียวยาในกรณีการกลับเข้ารับราชการตามคำสั่งศาลไว้แล้ว ดังนั้น ท่านจึงอาจเขียนคำขอท้ายคำฟ้องในหลักการใหญ่ๆ  ดังเช่น ตัวอย่าง คำขอท้ายคำฟ้องคดีปกครอง นี้

(1) ขอให้เพิกถอนตามคำสั่งกรม ....XX.....  ที่ ...../25...  ลงวันที่ ............. ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ซึ่งสั่งลงโทษไล่ผู้ฟ้องคดีออกจากราชการ โดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย

(2) ขอให้เพิกถอนผลการวินิจฉัยอุทธรณ์ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ตามหนังสือสำนักงานคณะกรรมการ XX ที่................... ลงวันที่ .................. ซึ่งสั่งยกอุทธรณ์ของผู้ฟ้องคดี โดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย

(3) ขอให้สั่งผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1  ดำเนินการให้ผู้ฟ้องคดีกลับเข้ารับราชการในฐานะเดิมและตำแหน่งหน้าที่เดิม รวมทั้ง ให้ทำการคืนสิทธิประโยชน์ต่างๆ ในตำแหน่งหน้าที่ราชการให้แก่ผู้ฟ้องคดี ดั่งเดิมทุกประการ  ( ส่วนผู้ที่รับบำนาญ ก็ใช้ข้อความว่า ขอให้สั่งผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ดำเนินการให้ผู้ฟ้องคดีได้รับเงินบำนาญ และเงินอื่นๆ ที่ผู้ฟ้องคดี พึงมีสิทธิ์ได้รับดังเดิมทุกประการ ) 

ทั้งนี้  หากผู้ฟ้องคดีท่านใด อยากเขียนคำขอเพิ่มเติมในเรื่องอื่นๆ ที่อยู่ในอำนาจศาลฯ ก็สามารถเขียนเพิ่มเติมได้ครับ

ส่วนผู้ฟ้องคดีที่เป็นพนักงานราชการ หรือเป็นพนักงานจ้างตามภารกิจ ซึ่งถูกไล่ออกนั้น  นอกจากจะต้องเขียนคำขอท้ายฟ้องตามหลักใหญ่ๆ ทั้งสามข้อข้างต้นแล้ว  ท่านควรเขียนคำขอท้ายฟ้องเพิ่มเติม โดยการเรียกค่าเสียหายจากการถูกให้ออกจากงาน เพราะคำสั่งลงโทษไม่ชอบด้วยกฎหมายไปด้วยทุกครั้ง เนื่องจากหากท่านชนะคดี ในช่วงเวลาที่หมดสัญญาจ้างแล้ว ศาลอาจจะไม่สามารถออกคำบังคับให้ผู้ถูกฟ้องคดี (ผู้สั่งลงโทษ) รับท่านกลับเข้าไปทำงานได้อีก เพราะข้อผูกพันตามสัญญาจ้างฉบับเดิมได้หมดลงแล้ว 

5. ลายมือชื่อของผู้ฟ้องคดี  

Tips:การฟ้องศาลปกครอง

จำไว้ว่าคุณไม่ได้ต่อสู้คดีเพียงลำพัง ทุกบรรทัดที่คุณเขียนข้อต่อสู้ คือการสร้างความหวังให้กับตนเองและครอบครัว 

ดังนั้น การฟ้องศาลปกครอง จึงไม่ใช่แค่การขอเพิกถอนคำสั่งลงโทษไล่ออก แต่มันคือการกลับคืนสู่อนาคตของคุณและครอบครัวครับ